Παράμετροι χωροταξικού σχεδιασμού για την υπεράκτια αιολική ενέργεια στην Ελλάδα
DOI:
https://doi.org/10.26253/heal.uth.ojs.aei.2022.853Λέξεις-κλειδιά:
Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός, Υπεράκτια αιολικά πάρκα, Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, Χωροταξική πολιτικήΠερίληψη
Η ανάπτυξη του τομέα της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας κατά τις τελευταίες δεκαετίες υπήρξε σημαντική και συνετέλεσε θετικά στην προσπάθεια αντικατάστασης της ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα και στη συνακόλουθη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων. Σταδιακά, το ενδιαφέρον στρέφεται στην εκμετάλλευση του ισχυρού αιολικού δυναμικού, το οποίο εντοπίζεται σε μεγαλύτερα βάθη, αξιοποιώντας καινοτόμα τεχνολογία. Παραμένει προϋπόθεση, ωστόσο, η πρόληψη σε σχέση με πιθανές συγκρούσεις με άλλες δραστηριότητες αλλά και η προστασία των ευαίσθητων θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Σκοπός της εργασίας είναι να διερευνήσει το πλαίσιο για τη χωροθέτηση θαλάσσιων αιολικών πάρκων και να αναγνωρίσει τα πιθανά κριτήρια και τους κατάλληλους μηχανισμούς για την ανάπτυξη των σχετικών υποδομών στην Ελλάδα. Στην προσπάθεια αυτή γίνεται αναφορά στον επιστημονικό διάλογο, και καταγράφονται οι παράμετροι χωροθέτησης της δραστηριότητας όπως προκύπτουν κυρίως από τη διεθνή εμπειρία, την πρακτική του χωροταξικού σχεδιασμού και την αξιολόγηση σχετικών υποδειγμάτων για την ανάπτυξη της δραστηριότητας.
Λήψεις
Αναφορές
Ελληνόγλωσση
Ασπρογέρακας, Β. & Λάζογλου, Μ. (2018) «Τα θαλάσσια χωροταξικά σχέδια ως εργαλεία του ελληνικού συστήματος χωρικού σχεδιασμού». Στο: 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης. 27-30 Σεπτεμβρίου, Βόλος.
Βασενχόβεν, Λ. (2017) Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός: Ευρώπη και Ελλάδα. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης.
Βενιζέλος, Ε. (2020) Οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αθήνα: Παπαδόπουλος.
ΕΕ (2007) Μια ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική για την Ευρωπαϊκή Ένωση. COM(2007)0575.
ΕΕ (2020) «Μια στρατηγική της ΕΕ για την αξιοποίηση του δυναμικού των υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για ένα κλιματικά ουδέτερο μέλλον». Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών. Βρυξέλλες, COM(2020) 741 final.
ΕΛΕΤΑΕΝ (2021). Θεσμικό πλαίσια για θαλάσσια αιολικά πάρκα: Η διεθνής εμπειρία και οι βασικές αρχές σχεδιασμού για την Ελλάδα. EEA Financial Mechanism 2014-2021. Draft report, Ιανουάριος. Αθήνα: ΕΛΕΤΑΕΝ-NORWEA.
ΚΑΠΕ (2015) Εκπόνηση μελετών για τη Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Θαλάσσιων Αιολικών Πάρκων. Πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2007- 2013 (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: Περιβάλλον – Αειφόρος Ανάπτυξη, Άξονας Προτεραιότητας: Τεχνική Βοήθεια Έργων Ταμείου Συνοχής, MIS 375406).
Κοκκώσης, Χ. & Μπεριάτος, Η., επιμ. (2016) «Χωρική ανάπτυξη και σχεδιασμός, θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων περιοχών». Αειχώρος, 23, (αφιέρωμα – ειδικό τεύχος).
Κυβέλου, Σ., επιμ. (2016) Θαλάσσια χωρικά ζητήματα: Θαλάσσια διάσταση της εδαφικής συνοχής, θαλάσσια χωροταξία, βιώσιμη γαλάζια ανάπτυξη. Αθήνα: Κριτική.
Μέλισσας, Δ. (2021) Πλωτά αιολικά πάρκα. Αθήνα: Σάκκουλα.
Νιαβής, Σ., Παπαθεοχάρη, Θ. & Κοκκώσης, Χ. (2016) Κοινωνικοοικονομικές διαστάσεις της σύνδεσης Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) και της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παράκτιων Ζωνών (ΟΔΠΖ): Εφαρμογή στο πιλοτικό ΘΧΣ της Αδριατικής– Ιονίου. Αειχώρος, 23, σελ. 64-87.
Σαπουντζάκη, Κ. (2014) «Τα ζητούμενα από το σχεδιασμό του χώρου στην Ελλάδα: Το χάσμα μεταξύ κράτους και κοινωνίας». Στο: Διημερίδα «Εφαρμογές χωροταξικής και περιβαλλοντικής πολιτικής: Προβλήματα και προοπτικές». Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα, 14-15/11.
Ξενόγλωσση
Argina, M., Yercib, V., Erdoganc, N., Kucuksarid, S. & Calie, U. (2019) “Exploring the offshore wind energy potential of Turkey based on multicriteria site selection”. Energy Strategy Reviews, 23, 33-46.
Asprogerakas E., Lazoglou M. & Manetos P. (2020). “Assessing land–sea interactions in the framework of maritime spatial planning: Lessons from an ecosystem approach”. Euro- Mediterranean Journal for Environmental Integration, 5 (1), 1-14.
Bergström, L., Kautsky L., Malm, T., Rosenberg, R., Wahlberg, M., Åstrand Capetillo, N., & Wilhelmsson, D. (2014) “Effects of offshore wind farms on marine wildlife: A generalized impact assessment”. Environmental Research Letters, 9 (3).
Castro-Santos L., Lamas-Galdo M.I. & Filgueira-Vizoso, A. (2020). “Managing the oceans: Site selection of a floating offshore wind farm based on GIS spatial analysis”. Marine Policy, 113, 103803.
CE (2019) Information memorandum introducing offshore wind leasing: Round 4. The Crown Estate. London. Διαθέσιμο στο: https://www.thecrownestate.co.uk/media/3378/tce-r4-information-memorandum.pdf [Τελευταία πρόσβαση 18.09.2021].
Christoforaki, M. & Tsoutsos, Th. (2017). “Sustainable siting of an offshore wind park: A case in Chania, Crete”. Renewable Energy, 109, 624-633.
Criekemans, D. (2018) “Geopolitics of the renewable energy game and its potential impact upon global power relations”. In D. Scholten (ed.) The geopolitics of renewables. Cham: Springer, 35-74.
DEA (2020) The Danish offshore wind tender model. Kopenhagen: Danish Energy Agency. Διαθέσιμο στο: https://ens.dk/sites/ens.dk/files/Globalcooperation/the_danish_offs hore_wind_tender_model_final.pdf [Τελευταία πρόσβαση 08.06.2022].
Deveci, M., Özcan, E., John, R., Covrig, C. & Pamucar, D. (2020) “A study on offshore wind farm siting criteria using a novel interval-valued fuzzy-rough based Delphi method”. Journal of Environmental Management, 270, 110916.
Díaz, H. & Soares, C.G. (2020a) “Review of the current status, technology and future trends of offshore wind farms”. Ocean Engineering, 209, 107381.
Díaz, H. & Soares, C.G. (2020b) “An integrated GIS approach for site selection of floating offshore wind farms in the Atlantic continental European coastline”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 134, 110328.
Douvere, F. & Ehler, C.N. (2010) “An international perspective on marine spatial planning initiatives”. Environments, 37, 9-20.
EC (2020a) Study on the offshore grid potential in the Mediterranean region, prepared for the Directorate General for Energy of the European Commission. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
EC (2020b) Assessment of the final national energy and climate plan of Greece. Commission Staff working document. Brussels, 14.10.2020 SWD (2020) 907 final. Διαθέσιμο στο: https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/staff_workin g_document_assessment_necp_greece.pdf [Τελευταία πρόσβαση 08.06.21].
Ejdemo, T. & Söderholm, P. (2015) “Wind power, regional development and benefit- sharing: The case of Northern Sweden”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 47, 476-485.
EP (2019) The impact on the fishing sector of offshore windfarms and other renewable energy systems. Text adopted by European Parliament, 2019/2158(INI).
EWEA (2015) Design options for wind energy tenders. European Wind Energy Association. Διαθέσιμο στο: https://windeurope.org/fileadmin/files/library/publications/position- papers/EWEA-Design-options-for-wind-energy-tenders.pdf [Τελευταία πρόσβαση 01.06.21].
IRENA (2019) Future of wind: Deployment, investment, technology, grid integration and socio-economic aspects. A Global Energy Transformation Paper. The International Renewable Energy Agency. Διαθέσιμο στο: https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2019/Oct/IRENA_Future_of_wind_2019. pdf [Τελευταία πρόσβαση 28.01.21].
Jones, P.J.S. Lieberknecht, L.M. & Qiu, W. (2016) “Marine spatial planning in reality: Introduction to case studies and discussion of findings”. Marine Policy, 71, 256-264.
Kaldellis, J.K., Apostolou, D., Kapsali, M. & Kondili E. (2016) “Environmental and social footprint of offshore wind energy: Comparison with onshore counterpart”. Renewable Energy, 92, 543-556.
Kolios, A.J., Rodriguez-Tsouroukdissian, A. & Salonitis, K. (2016) “Multi-criteria decision analysis of offshore wind turbines support structures under stochastic inputs”. Ships and Offshore Structures, 11 (1), 38-49.
Kyvelou, S. & Ierapetritis, D. (2019) “Fisheries sustainability through soft multi-use maritime spatial planning and local development co-management: Potentials and challenges in Greece”. Sustainability, 12 (5), 2026.
Leary, D. & Esteban, M. (2011) Recent developments in offshore renewable energy in the Asia-Pacific region”. Ocean Development & International Law, 42 (1-2), 94-119.
Melissas, D. & Vasilakos, N. (2021) An optimal strategy for initiating and efficiently developing the floating offshore wind energy sector in Greece. EUI RSC PP, 2021/06, Florence School of Regulation.
Melissas, D. & Asprogerakas, E. (2022) “Spatial parameters for the development of floating wind farms in Greece”. European Journal of Geography, 13 (4), 001-017.
Merrie, A. & Olsson, P. (2014) “An innovation and agency perspective on the emergence and spread of marine spatial planning”. Marine Policy, 44, 366-374.
ΜοΕ (2022) Public consultation on the offshore wind tender for the Princess Elisabeth Zone. Consultation Document, Belgian Ministry of Energy.
NECP (2019) National energy and climate plan for the period 2021-2030. Hellenic Republic, Ministry of the Environment and Energy. Διαθέσιμο στο: https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/el_final_necp_main_en.pdf [Τελευταία πρόσβαση 20.06.21].
Pantusa, D. & Tomasicchio, C.R. (2019) “Large-scale offshore wind production in the Mediterranean Sea”. Cogent Engineering, 6, 1.
Prässler, T. & Schaechtele, J. (2012) “Comparison of the financial attractiveness among prospective offshore wind parks in selected European countries”. Energy Policy, 45, 86-101.
Scottish Government (2011) A sectoral marine plan for offshore wind energy in Scottish territorial waters: Part B: Post adoption statement. Διαθέσιμο στο: https://www.webarchive.org.uk/wayback/archive/20150218202856/http://www.gov. scot Publications/2011/03/17170331/0 [Τελευταία πρόσβαση 18.10.2021].
Spyridonidou, S., Vagiona, D. & Loukogeorgaki, E. (2020) “Strategic planning of offshore wind farms in Greece’. Sustainability, 12 (3), 905.
Stefanakou, A., Nikitakos, N., Lilas, T. & Pavlogeorgatos, G. (2019) “A GIS based decision support model for offshore floating wind turbine installation”. International Journal of Sustainable Energy, 38 (7), 673-691.
Sun, X., Huang, D. & Wu G. (2012) ”The current state of offshore wind energy technology development”. Energy, 1, 298-312.
Tsilimigkas, G., Pafi, M. & Gourgiotis, A. (2018) “Coastal landscape and the Greek spatial planning: Evidence from windpower in the South Aegean islands”. Journal of Coastal Conservation, 22, 1129-1142.
UN (1997) Kyoto Protocol UN Climate Change. Διαθέσιμο στο: https://unfccc.int/process- and-meetings/the-kyoto-protocol/history-of-the-kyoto-protocol/text-of-the-kyoto- protocol [Τελευταία πρόσβαση 28.09.21].
Vagiona, D. & Karanikolas, N. (2012) “A multicriteria approach to evaluate offshore wind farms siting in Greece”. Global NEST Journal, 14 (2), 235-243.
Vagiona, G. & Kamilakis, M. (2018) “Sustainable site selection for offshore wind farms in the South Aegean – Greece”. Sustainability, 10, 749.
van den Brenk, S., van Lil, R., Cassée R.W., Missiaen, T., van Haelst, S., Plets, R. & Mestdagh T. (2021) Archaeological desk study: Wind farm zone Princess Elisabeth. Periplus Archeomare & VLIZ, Report 21A007‐01 at the request of Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie.
Vasileiou, M., Loukogeorgaki, E. & Vagiona, D.G. (2017) “GIS-based multi-criteria decision analysis for site selection of hybrid offshore wind and wave energy systems in Greece”. Renewable Sustainable Energy Review, 73, 745-757.
Wassenhoven, L. (2013) “Planning policy and law in hard times: The case of Greece under the current crisis”. In: Conference: Rethinking planning law in the crisis era: New scope, new tools, new challenges. Platform of Experts in Planning Law, 17-18 October, Athens.
Zervaki, A. (2019) “The ecosystem approach and public engagement in ocean governance: The case of maritime spatial planning”. The Ecosystem Approach in Ocean Planning and Governance, 87, 223-235.
Zountouridou, E., Kiokes, G. & Georgilakis, P.S. (2015) “Offshore floating wind parks in the deep waters of Mediterranean Sea”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 51, 433-448.
Λήψεις
Δημοσιευμένα
Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
Τεύχος
Ενότητα
Άδεια
Πνευματική ιδιοκτησία (c) 2022 Αειχώρος: Κείμενα Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Ανάπτυξης
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.