Προσεγγίσεις ολοκληρωμένων αστικών παρεμβάσεων στην Ελλάδα: εργαλεία και στοιχεία διακυβέρνησης

Περίληψη

Οι ολοκληρωμένες προσεγγίσεις στον αστικό σχεδιασμό αποτελούν κατεύθυνση πολιτικής της ΕΕ η οποία από τη δεκαετία του 1990, ενσωματώθηκε στο θεσμικό πλαίσιο πολλών κρατών μελών μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας. Προς την ίδια κατεύθυνση, κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο (2014-2020) υιοθετούνται Ολοκληρωμένες Χωρικές Στρατηγικές. Ο χαρακτήρας των προσεγγίσεων αυτών κάνει επιτακτική την ανάγκη εισαγωγής των αρχών της χωρικής διακυβέρνησης στην οργάνωση και διαχείριση των σχετικών εργαλείων. Η προσέγγιση της διακυβέρνησης, εντός δεδομένης χωρικής ενότητας, εμπεριέχει ως κεντρικό στοιχείο τον οριζόντιο συντονισμό τομεακών πολιτικών και τον κάθετο συντονισμό με μια οπτική «πολυεπίπεδης» διαχείρισης δράσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα εργασία φιλοδοξεί μέσα από μια κριτική παρουσίαση, να διερευνήσει τις εκφάνσεις αρχών και πρακτικών χωρικής διακυβέρνησης που διέπουν τα βασικά εργαλεία Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων στην Ελλάδα. Η προβληματική που αναπτύσσεται αφορά στις συνέργιες διακυβέρνησης, οριζόντια και κάθετα και πιο συγκεκριμένα, στις δομές, μηχανισμούς και εργαλεία για το συντονισμό της εφαρμογής και τη χρηματοδότηση των δράσεων που περιλαμβάνονται στο σχεδιασμό. Στα συμπεράσματα θα επιχειρηθεί, επίσης, η διατύπωση προϋποθέσεων και προτάσεων για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή τους. Η κριτική παρουσίαση της λειτουργίας και των χαρακτηριστικών διακυβέρνησης αντίστοιχου προγράμματος που εφαρμόζεται στη Γερμανία για περίπου δύο δεκαετίες αναμένεται να συμβάλει στην προσπάθεια αυτή.