Ο χωρικός σχεδιασμός στο πλαίσιο της Οδηγίας Seveso ΙΙΙ

μια συγκριτική αποτίμηση εμπειριών σε Ελλάδα και Κύπρο

Περίληψη

Η παρούσα εργασία αποτελεί μια συγκριτική μελέτη της εφαρμογής της Οδηγίας Seveso ΙΙΙ σε Ελλάδα και Κύπρο. Συγκεκριμένα, η εργασία εστιάζει στο άρθρο 13 της Οδηγίας, το οποίο αφορά τον χωρικό σχεδιασμό, και διερευνά, τόσο τις σχετικές πρακτικές σχεδιασμού και ελέγχου της ανάπτυξης που ακολουθούνται στην καθεμία χώρα, όσο και την παραγωγή απτών αποτελεσμάτων όσον αφορά την προστασία του πληθυσμού και των υποδομών σε περίπτωση βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης. Η ανάλυση καλύπτει και τους τρεις άξονες ενδιαφέροντος του άρθρου 13 της Οδηγίας, δηλαδή: τον σχεδιασμό των χρήσεων γης κοντά σε μονάδες Seveso, τον έλεγχο της ανάπτυξης μονάδων Seveso ή άλλων χρήσεων που βρίσκονται πλησίον μονάδων Seveso και τη λήψη μέτρων σε σχέση με υφιστάμενες μονάδες. Η ανάλυση διαπιστώνει ότι στην Κύπρο υπήρξε επιτυχής ενσωμάτωση του άρθρου 13, με σεβασμό στις ήδη διαμορφωμένες πρακτικές και διαδικασίες, καθώς και πλήρης κάλυψη των τριών αξόνων ενδιαφέροντος, με αποτέλεσμα να έχει επιτευχθεί πολύπλευρη προστασία του πληθυσμού και των υποδομών από τυχόν βιομηχανικό ατύχημα μεγάλης έκτασης. Αντίθετα, στην περίπτωση της Ελλάδας, η ενσωμάτωση του άρθρου 13 και η προστασία του πληθυσμού και των υποδομών είναι ελλιπής και αποσπασματική. Ειδικότερα, απουσιάζει ένα πλαίσιο κανόνων σχεδιασμού σε εθνικό ή/και περιφερειακό επίπεδο, ενώ και στο επίπεδο του τοπικού σχεδιασμού φαίνεται να προτάσσονται ποικίλες έως και συγκρουόμενες προσεγγίσεις σχεδιασμού από τα διάφορα σχέδια. Επίσης, το εφαρμοστικό πλαίσιο που αφορά τον έλεγχο της ανάπτυξης των χρήσεων που βρίσκονται πλησίον μονάδων Seveso φαίνεται να είναι ασαφές, ενώ απουσιάζει πλήρως οποιαδήποτε πλαίσιο πολιτικής για τη λήψη μέτρων σε σχέση με υφιστάμενες μονάδες.