Περιφερειακές ανισότητες και περιφερειακή πολιτική στην Ελλάδα

Περίληψη

Το άρθρο αυτό εξετάζει το ύψος και την εξέλιξη των περιφερειακών ανισοτήτων στην Ελλάδα με τη χρήση ενός σύνθετου δείκτη ευημερίας και ανάπτυξης (ΣΔΕΑ). Ο σύνθετος αυτός δείκτης λαμβάνει υπόψη του πέραν του κατά κεφαλή ΑΕΠ, δείκτες εισοδήματος, κατανάλωσης, παραγωγικής διάρθρωσης, δημογραφικού προφίλ, ποιότητας του ανθρώπινου δυναμικού, γεωγραφικής θέσης και κοινωνικών υποδομών. Η ανάλυση των στοιχείων αμφισβητεί την επίσημη εκδοχή που βασίζεται στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ και δείχνει ότι οι περιφερειακές ανισότητες στην Ελλάδα είναι σημαντικές και διαχρονικά σταθερές. Η διατήρηση υψηλών ανισοτήτων υποδηλώνει έμμεσα μια αδυναμία των ασκούμενων πολιτικών να μειώσουν τις αποστάσεις και να οδηγήσουν σε μια, έστω αργή, σύγκλιση. Η εξέταση των βασικότερων πτυχών της περιφερειακής πολιτικής στην Ελλάδα όπως εφαρμόστηκε τις τελευταίες δύο δεκαετίες δείχνει σημαντικές αδυναμίες τόσο στο σχεδιασμό, όσο και στην ένταση και επικέντρωση των πολιτικών. Με δεδομένο το διαχρονικό χαρακτήρα του προβλήματος, απαιτείται επαναξιολόγηση, διαφορετική ισορροπία πόρων και αρμοδιοτήτων και μεγαλύτερη συνέργεια των αναπτυξιακών πολιτικών σε όλα τα επίπεδα.