Μετασχηματισμοί στην αρχιτεκτονική: σκιαγραφούν νέα πρότυπα αστικού τοπίου;

Περίληψη

Στη σύγχρονη εποχή των Η/Υ και της κοινωνίας της πληροφορίας, η προβληματική και ή έρευνα στην αρχιτεκτονική φαίνεται πως έχουν σημαντικά επηρεασθεί. Τα ηλεκτρονικά πολύ-μέσα και ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός μέσω Η/Υ δεν φανερώνουν μόνο ένα διαφορετικό τρόπο αναπαράστασης του χώρου αλλά πολύ περισσότερο ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης, δημιουργίας και υλοποίησης των χώρων και των αρχιτεκτονικών μορφών. Οι νέες αντιλήψεις, τεχνικές και διαδικασίες του σχεδιασμού σπάζουν τους καθιερωμένους κώδικες της σύγχρονης αρχιτεκτονικής και εισάγουν νέους. Στο πλαίσιο αναζήτησης μιας ενιαίας αρχιτεκτονικής θεώρησης, το άρθρο αυτό παρουσιάζει σύγχρονα αρχιτεκτονικά έργα, που πρόσφατα ολοκληρώθηκαν ή βρίσκονται υπό κατασκευή, και ανατρέπουν τις καθιερωμένες μορφολογίες του αστικού τοπίου: α) την "τοπογραφία" –δηλ. τη σχέση ανάμεσα στο κτίριο και την τοποθεσία–, τις "επιφάνειες" –δηλ. την ορατή "επιδερμίδα" του κτιρίου– και τα "υπερ-έργα" –δηλ. τις υβριδικές μεγα-κατασκευές που αλλάζουν ριζικά τη δημόσια και την ιδιωτική ζωή στην πόλη. Όσον αφορά στην "τοπογραφία", η επιφάνεια της γης μοιάζει να μετακινείται και να επεκτείνεται σε σύνθετες καμπυλότητες μέσα από τα κτίρια. Οι σύνθετες αυτές γεωμετρίες, δανεισμένες από τις φυσικές επιστήμες, μεταλλάσουν την καθιερωμένη διάκριση μεταξύ αντικειμένου (κτιρίου) και τόπου. Όσον αφορά στις "επιφάνειες", η παλιά διαλεκτική ανάμεσα στα φέροντα  στοιχεία και φερόμενα στοιχεία (φορτία) εγκαταλείπεται προς χάριν συνεχόμενων επιφανειών που διπλώνουν, καμπυλώνουν ή στοιβάζονται. Τέλος, τα πρόσφατα "υπερ-έργα" αντιπροσωπεύουν νέα πρότυπα για τις μητροπόλεις, απαλείφοντας την παλιά διάκριση ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο χώρο. Όλες αυτές οι αρχιτεκτονικές μεταμορφώσεις συμβάλλουν στην ανάδειξη νέων τύπων αστικού τοπίου.