Κεντρικότητα και αστικό αποτύπωμα των ελληνικών μικρομεσαίων πόλεων

Résumé

Η εξέλιξη της ελληνικής μικρομεσαίας πόλης, στηρίζεται σε δύο αντίρροπα πλαίσια: τη χωρική συγκράτηση εντός του ρυθμισμένου χώρου και τη νέα αστική διάχυση, όπως καθοδηγείται από την ελεύθερη αγορά. Ειδικότερα, η σύγκριση του αστικού αποτυπώματος που παρουσιάζουν συγκεκριμένα παραδείγματα αναφοράς όπως η Αλεξανδρούπολη, η Κομοτηνή, η Ξάνθη, η Λαμία, η Καρδίτσα και η Καβάλα με θεμελιώδεις θεωρητικές προσεγγίσεις, οδηγεί στην μακροσκοπική αναγνώριση του ιδιαίτερου χωρικού χαρακτήρα τους. Συμπεραίνεται ότι ακολουθείται μια σταδιακή μονοκεντρική/ ομόκεντρη αστική επέκταση, ακόμη και όταν οι γραμμικές επεκτάσεις είναι έντονες κυρίως κατά μήκος του πιο ανεπτυγμένου οδικού άξονα ή για λόγους προσαρμογής στα φυσικά χαρακτηριστικά του χώρου. Επίσης, η εστιασμένη προσέγγιση με τη χρήση χωρικών δεικτών όπως η ένταση και η συγκράτηση, οδηγεί στην περιγραφή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών των κεντρικών τους τόπων. Τεκμηριώνεται ότι οι δείκτες αυτοί, συνδέονται με τον πληθυσμό εξυπηρέτησης σύμφωνα με ένα τυπικό και στρωματοποιημένο εύρος τιμών, πλην μίας περίπτωσης που παρουσιάζει διευρυμένη κατανομή (Καβάλα). Συγκριτικά, ο κεντρικός της τόπος είναι χωρικά πιο εκτεταμένος από τα υπόλοιπα παραδείγματα. Τελικά, αναγνωρίζεται ότι, έχουν αναπτυχθεί διαχρονικά, ισχυρά επίπεδα έντασης και συγκράτησης για τις κεντρικές περιοχές, που δεν επιτρέπουν τη μεταβολή των αστικών αποτυπωμάτων τους σε πολυκεντρικά ή αποκεντρωμένα. Παρουσιάζουν δηλαδή μια «ανθεκτικότητα κεντρικού τόπου».