Προς ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού για την πόλη της Θεσσαλονίκης στο μοντέλο της αστικής ανθεκτικότητας

Περίληψη

Στόχος του άρθρου είναι η χρηστική αποτίμηση των γεγονότων που συνέβησαν στη Θεσσαλονίκη από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα και εν συνεχεία η παροχή κατευθύνσεων για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου αστικού και πολοεοδομικού σχεδιασμού για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της πόλης. Μεθοδολογικά διερευνώνται οι βασικές αρχές σχεδιασμού και τα διαθέσιμα εργαλεία για την αστική ανθεκτικότητα όπως προκύπτουν από την πρόσφατη βιβλιογραφία, και εν συνεχεία μεταφέρονται στο πλαίσιο της υπό εξέταση πόλης. Οι βασικές αρχές χωρικού σχεδιασμού για την ανθεκτικότητα αφορούν τη συμπαγή ανάπτυξη, την προσβασιμότητα, την πολυλειτουργικότητα, τη συνδεσιμότητα και τη διαμερισματοποίηση. Οι αρχές αυτές πλαισιώνονται από μια σειρά εργαλείων, που αναφέρονται ειδικότερα στην ύπαρξη του κατάλληλου μίγματος αστικής διαχείρισης, την αξιοποίηση της προηγούμενης εμπειρίας, την ενθάρρυνση του συμμετοχικού σχεδιασμού και την πρόβλεψη ειδικών παρεμβάσεων σε περιοχές ή τομείς που χρήζουν ειδικής προσοχής. Διαπιστώνεται ότι σήμερα η Θεσσαλονίκη πάσχει όσον αφορά την ικανότητά της σε όρους προσαρμοστικού σχεδιασμού. Επίσης ελλείπουν τα απαραίτητα στοιχεία που θα επέτρεπαν τη χάραξη στοχευμένων δράσεων. Παρά τις αντιξοότητες, η μέχρι σήμερα ιστορία της πόλης έχει δείξει την ικανότητά της να αναδιοργανώνεται έπειτα από φυσικά και κοινωνικά πλήγματα, και τα τελευταία χρόνια γίνονται μικρά και σταθερά βήματα για την ενίσχυση της εκ των κάτω συμμετοχής. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν συνθέτονται σε προτάσεις για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου χωρικού σχεδιασμού που μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα στην πόλη της Θεσσαλονίκης.