Η διαμόρφωση του διεθνούς θεσμικού πλαισίου για την προστασία της ιστορικής κληρονομιάς των πόλεων 60 χρόνια από τη Χάρτα της Βενετίας

Περίληψη

Τον Μάιο του 2024 γιορτάζεται, διεθνώς, η 60ή επέτειος της Χάρτας της Βενετίας, αναμφισβήτητα, του σημαντικότερου θεσμικού κειμένου αναφοράς για την προστασία της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς, τόσο στο επιχειρησιακό πεδίο και σ’ αυτό της χάραξης πολιτικής, όσο και σ’ εκείνο της θεωρητικής τεκμηρίωσης των επιδιώξεων των κοινοτήτων, για προστασία και διαφύλαξη της πολιτιστικής τους κληρονομιάς. Καθώς η εφετινή επέτειος προσφέρεται για μια κριτική αποτίμηση της κληρονομιάς της Χάρτας, στο παρόν άρθρο επιχειρείται η διερεύνηση της συμβολής της στη διαμόρφωση του σχετικού διεθνούς θεσμικού πλαισίου για την προστασία της ιστορικής κληρονομιάς των πόλεων, με παράλληλη ανάλυση του ιστορικού πλαισίου, που προετοίμασε και ανέδειξε την αναγκαιότητα της διατύπωσης γενικών αρχών και δεσμευτικών κανόνων συμπεριφοράς προς τα υλικά τεκμήρια του παρελθόντος, με αναφορές και σε θεσμικά κείμενα/σταθμούς, άλλων εξ αυτών συμβατών με τη Χάρτα, και άλλων όχι, αλλά, πάντως, ετεροπροσδιοριζόμενων απ’ αυτή. Η σχετική ιστορική αναδρομή γίνεται τόσο στο αρχαιολογικό πεδίο, όσο και στο αρχιτεκτονικό-πολεοδομικό πεδίο.