Γεωγραφία των κόμβων και πληθυσμός: ένα εναλλακτικό χωρικό μοντέλο εκτίμησης της πληθυσμιακής κατανομής

Résumé

Η εργασία παρουσιάζει έναν εναλλακτικό τρόπο μοντελοποίησης του χώρου με αρχικά δεδομένα που προσφέρουν δημοφιλείς crowdsourcing χαρτογραφικές εφαρμογές, όπως το OpenStreetMap (OSM) και διερευνά –μεταξύ των άλλων - τις δυνατότητές και τη σχέση του στη διαδικασία εκτίμησης του πληθυσμού και της κατανομής του. Με τη χρήση γεωδεδομένων του OSM, και ειδικότερα του επιπέδου των δρόμων, γίνεται μοντελοποίηση του χώρου σε δομή χωρικού δικτύου. Ο χώρος αναπαρίσταται με κόμβους και συνδέσμους, ως τις κύριες δομικές οντότητες των χωρικών δικτύων. Στη συνέχεια ως δομικό στοιχείο αναπαράστασης – μοντελοποίησης του χώρου επιλέγεται μόνο το επίπεδο των κόμβων και με τεχνικές χωρικής στατιστικής και ανάλυσης, που προσφέρουν τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών, γίνεται σύγκριση με την κατανομή του πληθυσμού και εξετάζεται η μεταξύ τους σχέση. Η συστηματική εξέταση της κατανομής των κόμβων οδηγεί σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα και δυνατότητες, όπως η έντονη στατιστική συσχέτιση με την κατανομή του πληθυσμού. Βασιζόμενοι στη διαπίστωση αυτή δημιουργείται / διερευνάται ένας εναλλακτικός τρόπος χωρικής αναπαράστασης: η γεωγραφία των κόμβων. Για την περαιτέρω πιστοποίηση της προηγούμενης διαπίστωσης το μοντέλο εφαρμόστηκε για το σύνολο της Ελλάδας αλλά και για επιλεγμένες περιοχές της Γαλλίας όπου εξήχθησαν αντίστοιχα αποτελέσματα. Αρχικά διαφαίνεται ότι η συσχέτιση δεν έχει τοπικά χαρακτηριστικά, τουλάχιστον στην Ευρώπη, και η εφαρμογή του προτεινόμενου μοντέλου αποτελεί μία εναλλακτική αξιόπιστη λύση σε περιπτώσεις όπου η ακριβής εκτίμηση της κατανομής του πληθυσμού δεν είναι εύκολα εφικτή, αλλά κυρίως αποτελεί ένα εναλλακτικό χωρικό μοντέλο με ιδιαίτερη δυναμική και πληθώρα εφαρμογών.