Επεκτάσεις σχεδίου, πολεοδομική χωρητικότητα και βαθμός οικιστικού κορεσμού στην Αθήνα, 1984-2004

Résumé

Η εργασία παρουσιάζει τα αποτελέσματα μιας συστηματικής καταγραφής του μεγέθους και της γεωγραφικής κατανομής της προσφοράς νέου πολεοδομικού χώρου στην ευρύτερη περιφέρεια της Αθήνας την περίοδο 1984-2004 με στόχο την εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων στις τιμές και στην προσφορά γης και κατοικίας. Η καταγραφή συνδυάζει την αναλυτική ποσοτική και χαρτογραφική αποτύπωση των νέων επεκτάσεων του σχεδίου πόλεως με εκτιμήσεις των οικοπεδικών εκτάσεων, των μέσων συντελεστών δόμησης και των μεγεθών πολεοδομικής χωρητικότητας που προστέθηκαν στην πόλη καθώς και με εκτιμήσεις των αντίστοιχων μεγεθών για τον υφιστάμενο αστικό ιστό. Διαπιστώθηκε ότι ενώ οι επεκτάσεις ήταν σημαντικές σε έκταση επέφεραν πολύ περιορισμένη αύξηση της πολεοδομικής χωρητικότητας της πόλης και μεγάλο μέρος τους υλοποιήθηκε σε περιοχές εκτός του κύριου κορμού της κτηματαγοράς σε ζώνες Β' κατοικίας. Ως συνέπεια, την περίοδο 1995-2004 που ο ρυθμός επέκτασης της πόλης μειώθηκε σημαντικά σε σύγκριση με τη δεκαετία 1985-1994, ο λόγος ζήτηση/προσφορά χώρου επιδεινώθηκε για την κτηματαγορά ενώ η πόλη ως σύνολο προσέγγισε υψηλούς βαθμούς οικιστικού κορεσμού. Σχετικά με την κοινωνική διαφοροποίηση της προσφοράς νέου χώρου, οι επεκτάσεις την περίοδο 1984-1995 ευνόησαν περισσότερο τις ζώνες χαμηλού εισοδήματος σε αντίθεση με αυτές της επόμενης δεκαετίας. Στη δεύτερη δεκαετία, οι μεταβολές στη σχέση ζήτησης και προσφοράς χώρου και οι αυξήσεις του βαθμού κορεσμού ήταν κατανεμημένες γεωγραφικά και κοινωνικά με σχετικά ομοιόμορφο τρόπο.