Η χωρική ρύθμιση της οικονομικής και περιφερειακής ανάπτυξης στην Ελλάδα από το «Μάαστριχτ» ως την κρίση: μία κριτική επισκόπηση της ελληνικής πολιτικής χωροταξίας

Περίληψη

Από τη δεκαετία 1990 η Ελλάδα γνωρίζει ένα ριζικό μετασχηματισμό που χαρακτηρίζεται από ταχεία τριτογενοποίηση της παραγωγικής βάσης, αλλαγή παραδείγματος οικονομικής πολιτικής, όπως και μία νέα χωρικότητα των οικονομικών σχέσεων. Η χωροταξία, μεταξύ των πολιτικών που ασκήθηκαν στο πλαίσιο της δημόσιας πολιτικής εξυπηρετεί με διάφορους τρόπους τη μετάβαση σε ένα νέο καθεστώς ανάπτυξης στη χώρα και στις περιφέρειες ως και την κρίση, με νομοθετήματα, ρυθμίσεις και ελέγχους ή ακόμα και την απουσία της, επηρεάζοντας διάφορους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας. Η σύνδεση της χωροταξίας με την οικονομική ανάπτυξη αν και αδιαμφισβήτητη, δεν θίγεται συχνά στη βιβλιογραφία. Σκοπός του άρθρου είναι η κριτική επισκόπηση, διερεύνηση και ερμηνεία των ρυθμιστικών και απορρυθμιστικών αποφάσεων και επιλογών που προωθήθηκαν και εφαρμόστηκαν στο πεδίο της χωροταξίας. Ενσωματώνοντας μία προσέγγιση πολιτικής οικονομίας, η εργασία υποστηρίζει ότι στην ελληνική περίπτωση η στρατηγική χωροταξία αποκτά υπόσταση ουσιαστικά τις τελευταίες δεκαετίες ως συνέπεια ευρωπαϊκών πιέσεων και ότι προσαρμόζεται επιλεκτικά για να εξυπηρετήσει κυρίως επιδιώξεις οικονομικής μεγέθυνσης και αποτελεσματικότητας, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αντί στόχους κοινωνικής δικαιοσύνης και χωρικής ισορροπίας.