Όψεις της κρίσης και της επιστροφής στον αγροτικό χώρο: η συζήτηση για την αγροτική ανθεκτικότητα

Περίληψη

Η πρόσφατη οικονομική κρίση στην Ελλάδα, που πλήττει ιδιαίτερα τα αστικά νοικοκυριά, εντείνει τη δημόσια συζήτηση περί ανθεκτικότητας του αγροτικού χώρου και επιστροφής στην ύπαιθρο και τη γεωργική γη. Ο αγροτικός χώρος αναδεικνύεται ως τόπος καταφυγής, ευκαιριών απασχόλησης -ιδιαίτερα στον τομέα της αγροτικής επιχειρηματικότητας- και καλύτερου πλαισίου ζωής. Συχνά όμως αγνοείται το γεγονός ότι η οικονομική κρίση και ύφεση πλήττει με πολλαπλούς τρόπους και τα αγροτικά νοικοκυριά. Στο παρόν κείμενο, βασιζόμενοι τόσο στην επισκόπηση της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας, όσο και στα αποτελέσματα έρευνας πεδίου στην ελληνική ύπαιθρο, διερευνούμε όψεις και δυναμικές της κρίσης, της αποκαλούμενης «αγροτικής ανθεκτικότητας» και της επιστροφής στον αγροτικό χώρο. Μέσα από τον λόγο των εισερχόμενων από την πόλη μεταναστών, αναδεικνύονται οι αυξανόμενες κινητικότητες του πληθυσμού ανάμεσα σε δύο τόπους, τον αστικό και τον αγροτικό, σε αναζήτηση επαγγελματικών ευκαιριών και κοινωνικής και οικονομικής ασφάλειας σε μια περίοδο γενικευμένης κρίσης.