Η εφαρμογή των αρχών της τοπικής Ατζέντα 21 για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη λιγότερο ευνοημένων περιοχών: η περίπτωση των μικρών νησιών του Αιγαίου πελάγους

Περίληψη

Η Τοπική Ατζέντα 21 (ΤΑ 21) είναι αποτέλεσμα της διεθνούς συνειδητοποίησης για την ανάγκη υιοθέτησης βασικών αρχών βιώσιμης ανάπτυξης στο σύνολο των τομέων της ανθρώπινης δραστηριότητας. Περιλαμβάνει σειρά δράσεων, η εφαρμογή των οποίων εξασφαλίζει την αειφορία και τη βιωσιμότητα. Στην περίπτωση των ταξιδιών και του τουρισμού, η ΤΑ 21 αποτελεί βασικό εργαλείο για την προστασία τόσο του φυσικού όσο και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, των σημαντικότερων δηλαδή πόρων της "τουριστικής βιομηχανίας". Η εφαρμογή των βασικών αρχών της ΤΑ 21 παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις περιοχές υποδοχής τουριστών, όπου οι πολλαπλές επιβαρύνσεις από τη συγκέντρωση της τουριστικής δραστηριότητας έχουν αναγάγει σε πρωτεύων ζήτημα την εφαρμογή των αρχών της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης. Ιδιαίτερα στην περίπτωση των Λιγότερων Ευνοημένων Περιοχών (ΛΕΠ ) της Ελλάδας, που στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι νησιά, ο τουρισμός αποτελεί σημαντική, αν όχι τη μοναδική, αναπτυξιακή κατεύθυνση που επιβάλλεται τόσο από όρους οικονομικούς, κοινωνικούς, γεωγραφικούς όσο και ως στρατηγική επιλογή αξιοποίησης των ούτως ή άλλως περιορισμένων ανταγωνιστικών τους πλεονεκτημάτων. Οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες αυτών των περιοχών επιβάλλουν την ανάπτυξη της τουριστικής δραστηριότητας, στο πλαίσιο των αρχών της βιωσιμότητας, καθιστώντας την ΤΑ 21 μια εύχρηστη "πυξίδα" στη δύσκολη πορεία για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Σκοπός της εισήγησης αυτής είναι να παρουσιάσει πώς οι βασικές αρχές της ΤΑ 21 μπορούν να εφαρμοστούν, με ποιες δυσκολίες και ιδιαιτερότητες, σε ΛΕΠ και πιο συγκεκριμένα στα μικρά και λιγότερο ανεπτυγμένα νησιά του Αιγαίου Πελάγους.