Το παραμύθι της Φτώχειας και του Θανάτου

Abstract

Το παραμύθι της Φτώχειας φαίνετα αρκετά επίκαιρο στις μέρες μας. Μερικές φορές μάλιστα ,με τη μορφή του εικονογραφημένου βιβλίου, χρησιμοποιείται, για να εξηγήσει στους νεαρούς αναγνώστες την οικονομική κρίση της εποχής μας: πρόκειται για μια χαρακτηριστική αναβίωση της αιτιολογικής πτυχής που περιέχει αυτό το παραμύθι. Αλλοτε, το συναντούμε με τη μορφή της λαϊκής αφήγησης σε συλλογές λαογραφικού ενδιαφέροντος σε όλη την Ευρώπη, ή το ακούμε από τους σημερινούς νεοαφηγητές. Είναι μια αφήγηση πολύ μεγάλης χωροχρονικής εμβέλειας και τεράστιας προσαρμοστικότητας. Ξεκινάει από την ελληνική αρχαιότητα, προσαρμόζεται στον κόσμο της χριστιανοσύνης διατηρώντας παγανιστικά στοιχεία, γίνεται λαϊκό εικονογραφημένο φυλλάδιο της "Λογοτεχνίας των Πραματευτάδων", δανείζεται στοιχεία από τα λόγια παραμύθια της Αναγέννησης, συνδυάζεται και συνενώνεται με άλλα παραμύθια. Παρουσιάζεται σε έντεχνη εκδοχή ως νουβέλα του Μérimée ή ως διδακτική παραβολή του Emmerson. Διαθέτοντας εντυπωσιακή απορροφητικότητα εκφράζει κάθε φορά εντελώς διαφορετική ιδεολογία. Η μελέτη μου επιχειρεί να παρακολουθήσει το γοητευτικό ταξίδι , ή την ιστορία των μεταμορφωσεων, αυτού του παραμυθιού, καθώς και να καταγράψει τα παιχνίδια των αντιθέσεων ανάμεσα στο λόγιο και το λαϊκό στοιχείο, στην προφορικότητα και την γραπτότητα,την ιστορία και την επικαιρότητα.