Η «πρωταρχική ενότητα» απόλαυσης και κατανόησης: Δημιουργικές προσεγγίσεις του λογοτεχνικού γραμματισμού στο Δημοτικό Σχολείο.

Abstract

Αμέσως μόλις μεσολαβήσει η αισθητική δραστηριότητα, ο άνθρωπος κερδίζει εκείνη την απόσταση από τον εξαναγκασμό της θρησκευτικής ή πολιτικής τελετουργίας, που μας είναι οικεία από τη συμπεριφορά στο παιχνίδι· το λατρευτικό αντικείμενο, το οποίο έχει προσβληθεί και μορφοποιηθεί από την αισθητική λειτουργία, δεν μπορεί πια να κρατήσει έγκλειστο το μυστικό του. (Jauss, 1995/1979: 106)
Από την ποίηση, την αίσθηση, την κάθαρση, τις τροπικότητες των αναγνωστικών ταυτίσεων (H. R. Jauss) έως τις ερμηνευτικές κοινότητες (S. Fish) και τα πρωτόκολλα αναγνωσιμότητας (J. Culler)· και από την ακαθοριστία, τα λευκά ή κενά στο κείμενο, την αναγνωστική περιπλανώμενη οπτική γωνία (W. Iser) έως την ανάγνωση ως συναλλαγή και την έκκληση του ποιήματος (L. Rosenblatt) –οι θεωρίες της πρόσληψης προσφέρουν αφενός πολύπλευρες προσεγγίσεις του λογοτεχνικού φαινομένου και αφετέρου βασικές αναλυτικές έννοιες για το φαινόμενο της λογοτεχνικής ανάγνωσης. Εύλογα βρίσκονται στην υποδομή της διδακτικής μεθοδολογίας σε αναλυτικά προγράμματα, όπως το Πρόγραμμα Σπουδών Λογοτεχνίας της Κύπρου, που θέτουν τον αναγνώστη και την ανάγνωση στο επίκεντρο της λογοτεχνικής εκπαίδευσης.