Μοντελοποιώντας τη δυναμική των εθνικών συστημάτων καινοτομίας

Abstract

Στην παρούσα εργασία αντιλαμβανόμαστε τα εθνικά συστήματα καινοτομίας (ΕΣΚ) ως αποτελούμενα από πέντε αλληλεπιδρούσες έλικες: Κυβέρνηση, Ακαδημία, Βιομηχανία, Κοινωνία και Χρηματοπιστωτικό Σύστημα. Αυτοί οι ετερογενείς δρώντες αναπτύσσουν τη συμπεριφορά τους, που αφορά στη δέσμευση-κατανομή πόρων, στο πλαίσιο αλληλεξαρτήσεων και αλληλεπιδράσεων που καθορίζουν την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των ενεργειών τους. Αναπτύσσουμε ένα μοντέλο Συστημικής Δυναμικής (System Dynamics) που υπερβαίνει τη στατικότητα των πινάκων επιδόσεων καινοτομίας (innovation scoreboards) και τα γραμμικά μοντέλα καινοτομίας (τεχνολογικής ώθησης ή έλξης ζήτησης). Το μοντέλο δείχνει πώς οι αλλαγές σε μεμονωμένες παραμέτρους - σε μία έλικα - μπορεί να επιφέρουν μη-γραμμικές επιδράσεις σε όλο το σύστημα. Χρησιμοποιούμε διάγραμμα αιτιότητας για να απεικονίσουμε τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ διαφόρων στοιχείων των ΕΣΚ και διάγραμμα συσσώρευσης-ροής για να διερευνήσουμε την αναδυόμενη συμπεριφορά τους. Στόχος μας είναι να εντοπίσουμε τις προεξοχές (πιο αποτελεσματικά στοιχεία) και τις ανάστροφες προεξοχές (στοιχεία που υστερούν από άποψη αποτελεσματικότητας) που προκύπτουν μέσω της εξέλιξης των ΕΣΚ, όσον αφορά την απόδοση. Στη συνέχεια μπορούν να προσδιοριστούν σημεία μόχλευσης, όπου η παρέμβαση ή η αλλαγή θα πρέπει να επιφέρουν τη μέγιστη επίδραση στην απόδοση του συστήματος.