Η εφαρμογή του θεωρητικού μοντέλου του Κριτικού Γραμματισμού στη λογοτεχνική ανάγνωση του αφηγηματικού κειμένου

Abstract

Το μοντέλο του «Κριτικού Γραμματισμού», ως πρόταση και πρόκληση στον χώρο της εκπαίδευσης, αποσκοπεί στο πώς τα παιδιά θα μάθουν «να διαβάζουν τον κόσμο», ώστε να γίνουν ενεργοί κριτές της κοινωνικής πραγματικότητας. Να αντιλαμβάνονται, δηλαδή, ότι τα κείμενα τελούν υπό διαπραγμάτευση, είναι «ρευστά», αντιμετωπίζονται ως μη ουδέτερες ιδεολογικά οντότητες, πράγμα το οποίο οφείλεται στις ισχύουσες κοινωνικές, πολιτικές, πολιτισμικές, ιδεολογικές, οικονομικές συνθήκες. Για την εφαρμογή του μπορούν να αξιοποιηθούν τα κείμενα όλων των γνωστικών αντικειμένων, αλλά, κυρίως, η λογοτεχνία, η οποία, ως αξιακά και ιδεολογικά εμποτισμένη, επιδέχεται κριτικές αναλύσεις και ιδεολογικές αντιπαραθέσεις.

Με αφετηρία τις παραπάνω παραδοχές η παρούσα εργασία θα επιχειρήσει να εφαρμόσει το μοντέλο του «Κριτικού Γραμματισμού» στο ανθολογημένο απόσπασμα του σχολικού εγχειριδίου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου «Μανιτάρια στην πόλη» του Ίταλο Καλβίνο. Αρχικά, ως επισκόπηση σχετικής βιβλιογραφίας, επιχειρείται μια σύντομη αναφορά στην έννοια του κριτικού γραμματισμού και στη θέση του στο εκπαιδευτικό σύστημα. Στη συνέχεια, κατά την παρουσίαση του προτεινόμενου μοντέλου, με βάση επιλεγμένες διαστάσεις του, θα συνδυαστούν η κριτική ανάλυση και ο σχολιασμός του αφηγηματικού κειμένου, και θα διατυπωθούν ερωτήσεις και δραστηριότητες ως αντικείμενο επεξεργασίας από τους μαθητές.Τα Συμπεράσματα θα ολοκληρώσουν την εργασία.