Η διαδικασία αναδιάρθρωσης του κεφαλαίου στην Ελλάδα και οι αλλαγές της μισθωτής σχέσης μέσα στην κρίση

Abstract

Υπάρχει μια σαφής παραλληλία στην εξέλιξη της διαδικασίας αναδιάρθρωσης του κεφαλαίου στην Ελλάδα και τη μετεξέλιξη της μισθωτής σχέσης μέσα στην κρίση. Μεταξύ 1974 και 1985 ο ρυθμός συσσώρευσης του κεφαλαίου επιβραδύνθηκε και η μισθωτή σχέση έγινε περισσότερο δύσκαμπτη στις απαιτήσεις του κεφαλαίου. Μετά το 1985 ο ρυθμός αυτός επιταχύνθηκε και ξεκίνησε μια αργή διαδικα σία τεχνολογικού εκσυγχρονισμού, ενώ η μισθωτή σχέση απέκτησε μεγαλύτερη ευλυγισία. Αυτές οι γενικές τάσεις όμως, αποκρύπτουν τη διαφοροποιημένη εξέλιξη της μισθωτής σχέσης σε δύο διακριτές κατηγορίες κλάδων. Στους κλάδους που παρουσιάζουν έντονο κατα κερματισμό του κεφαλαίου και αδύναμο συνδικαλισμό, η ευλυγισία της μισθωτής σχέσης υπήρξε καθοριστική καθόλη τη διάρκεια της δεκαετίας για την προσαρμογή των επιχειρήσεων στις πιέσεις του ανταγωνισμού, ενώ στσυς κλάδους με μεγάλη συγκέντρωση του κεφαλαίου και ισχυρό συνδικαλισμό, η μισθωτή σχέση παρέμεινε δύσκαμπτη μέχρι το τέλος της δεκαετίας.