«Μα δεν πήρες είδηση τίποτα;» «Όχι, Φάρμουρ, τίποτα». Καλλιεργώντας την Ενσυναίσθηση μέσω της Δημιουργικής Γραφής στο έργο της Άλκης Ζέη «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της»
DOI:
https://doi.org/10.26253/heal.uth.ojs.kei.2023.1950Περίληψη
Περίληψη
Ο χρόνος τη στιγμή της ανάγνωσης διαστέλλεται και εμπλουτίζεται με εμπειρίες που διευρύνουν τα όρια της ατομικής ζωής. Η κατανόηση του εαυτού μας γίνεται όλο και πιο βαθιά, καθώς ανιχνεύουμε τα κίνητρα, τις πράξεις, τις σκέψεις και τις ιδέες είτε του συγγραφέα, είτε των χαρακτήρων που έχει δημιουργήσει και ταυτιζόμαστε με αυτούς. Πώς μπορεί να «μπει» ο ένας στη θέση του «Άλλου»; Είτε αυτός είναι ένα παιδί με αυτισμό, όπως παρουσιάζεται στο έργο του Mark Haddon «Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα;» ή ένα διαφυλικό «κορίτσι από τη Δανία» του David Ebershoff ή άνθρωποι από μια μακρινή και ξένη προς εμάς χώρα στον «Θεό των μικρών πραγμάτων» της Arundhati Roy; Πώς μπορεί ένα παιδί και κυρίως ένας/μια έφηβος/η που έχει βιώσει τη μετανάστευση, την απόρριψη, την απογοήτευση, την εσωτερική σύγκρουση να καθρεφτιστεί στις σελίδες ενός βιβλίου και να νιώσει μέσα από τους ήρωες της ιστορίας που διαβάζει ότι είναι ένας από αυτούς; Η υπόθεση εργασίας της παρούσας μελέτης αφορά σε αυτόν τον ψυχοθεραπευτικό ρόλο της λογοτεχνίας στο πλαίσιο του οποίου εγγράφεται ο όρος αφηγηματική ενσυναίσθηση μέσα στο ευρύτερο πεδίο της Λογοτεχνικής Εκπαίδευσης. Ως πεδίο αναφοράς επιλέχθηκε το crossover κοινωνικό μυθιστόρημα για μικρούς και μεγάλους της Άλκης Ζέη «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της», μια ηρωίδα που παλεύει εσωτερικά με τις «αράχνες» του οικογενειακού, κοινωνικού και σχολικού της περιβάλλοντος περιδιαβαίνοντας σε δύσβατα μονοπάτια ενηλικίωσης και αυτογνωσίας και αναζητώντας την ευτυχία μέσα από τεχνητούς και επίπλαστους παραδείσους. Προς αυτή την κατεύθυνση θα παρουσιαστούν διδακτικές προτεινόμενες δράσεις και δημιουργικές δραστηριότητες για την Α΄ Γυμνασίου που συνάδουν με το Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος της Λογοτεχνίας για το Γυμνάσιο (2022) με σημείο αναφοράς και την αφηγηματική ενσυναίσθηση. Σε αυτή την ενσυναισθητική διαδικασία θα αναδειχθεί η σημαντική συμβολή της Δημιουργικής γραφής ως εκπαιδευτικού εργαλείου που υποστηρίζει τη λογοτεχνική δημιουργική ανάγνωση με ερείσματα τη φαντασία, τη διαισθητική σκέψη και το προσωπικό βίωμα.
Λέξεις-κλειδιά: Άλκη Ζέη, λογοτεχνική εκπαίδευση, ενσυναίσθηση, δημιουργική γραφή