Ένταση και Κατεύθυνση Προαγωνιστικού Άγχους: Μελέτη της Θεωρίας της Ατομικής Ζώνης Ιδανικής Λειτουργίας στην Κολύμβηση
DOI:
https://doi.org/10.26253/heal.uth.ojs.ispe.2014.1422Λέξεις-κλειδιά:
σωματικό άγχος, γνωστικό άγχος, πολυδιάστατη θεώρηση του άγχους, διευκολυντικό άγχος, ανασταλτικό άγχος, CSAI-2Περίληψη
Το προαγωνιστικό άγχος αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ψυχολογικές μεταβλητές που επηρεάζουν την έκβαση ενός αγώνα. Η θεωρία της Ατομικής Ζώνης Ιδανικής Λειτουργίας (ΑΖΙΛ) αποτελεί ένα θεωρητικό πλαίσιο που έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς για την καταγραφή των επιπέδων άγχους που οδηγούν στην ιδανική απόδοση. Η παρούσα έρευνα σχεδιάστηκε για να διευρύνει τη μελέτη της θεωρίας προσεγγίζοντας πολυδιάστατα το προαγωνιστικό άγχος και εξετάζοντας τη κατεύθυνση βίωσης του. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 12 κολυμβητές/τριες εθνικού επιπέδου που συμπλήρωσαν το Competitive State Anxiety Inventory–2 (CSAI-2) για τον αναδρομικό υπολογισμό της ζώνης ιδανικής λειτουργίας. Οι αθλητές/τριες έλαβαν μέρος σε 5 αγώνες κατά τη διάρκεια ενός αγωνιστικού κύκλου. Πριν από κάθε αγώνα συμπλήρωσαν το CSAI-2 για την εκτίμηση της έντασης και της κατεύθυνσης του γνωστικού και σωματικού άγχους. Οι επιδόσεις των αθλητών καταγράφηκαν από τα αρχεία της Ελληνικής Κολυμβητικής Ομοσπονδίας. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τη θεωρία της ΑΖΙΛ για την ένταση και την κατεύθυνση βίωσης του άγχους. Οι καλύτερες επιδόσεις των αθλητών/τριών επιτεύχθηκαν όταν οι τιμές του γνωστικού και σωματικού άγχους (ένταση και κατεύθυνση) βρίσκονταν μέσα στα πλαίσια της ΑΖΙΛ. Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας υποστηρίζουν τις υποθέσεις της θεωρίας, τόσο υπό το πρίσμα της πολυδιάστατης προσέγγισης του άγχους, όσο και αναφορικά με την κατεύθυνση βίωσης του άγχους. Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτουν σημαντικές πληροφορίες για την επίδραση του προαγωνιστικού άγχους στην απόδοση στην κολύμβηση.