Εικόνα Σώματος στον Αθλητισμό και στον Χορό: Θεωρητικές Προσεγγίσεις και Κλίμακες Αξιολόγησης

Περίληψη

Η εικόνα που έχουν για το σώμα τους οι χορευτές και οι αθλητές επηρεάζει σημαντικές πλευρές της υγείας και της απόδοσής τους και συνδέεται με κλινικές και ψυχολογικές παραμέτρους. Από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας διαπιστώθηκε ότι η έννοια αυτή εξετάζεται από διαφορετικές επιστήμες και θεωρητικές προσεγγίσεις, δομείται μέσα από διαφορετικά εννοιολογικά μοντέλα και αξιολογείται με διαφορετικές κλίμακες. Σκοπός της παρούσας ανασκόπησης ήταν η εξέταση των κυριότερων θεωρητικών προσεγγίσεων σχετικά με την εικόνα σώματος, η διερεύνηση των κυριότερων διαστάσεων και των επιμέρους συνιστωσών που την αποτελούν, καθώς και η αναζήτηση κλιμάκων με ικανοποιητικά ψυχομετρικά χαρακτηριστικά, βάσει των οποίων αξιολογείται μέχρι σήμερα. Η έννοια της εικόνας σώματος προκύπτει από την κατάτμηση προηγούμενων εννοιολογικών κατασκευών,
όπως αυτή της αίσθησης του σώματος και της σωματικής αναπαράστασης. Περιλαμβάνει τις υποκειμενικές αντιλήψεις, τις πεποιθήσεις, τα συναισθήματα, τις στάσεις και τις συμπεριφορές ενός ατόμου ως προς το σώμα του μέσα από την αλληλεπίδρασή του με το περιβάλλον του και τους άλλους ανθρώπους. Διακρίνεται σε τέσσερεις επιμέρους συνιστώσες (αντιληπτική, γνωστική, συναισθηματική και συμπεριφορική), δημιουργώντας μια πολυδιάστατη εννοιολογική κατασκευή η οποία, παράλληλα χαρακτηρίζεται από μία αρνητική ή θετική διάσταση. Από τη βιβλιογραφία ανακτήθηκαν 29 κλίμακες αξιολόγησης, με κατάλληλα ψυχομετρικά χαρακτηριστικά, οι οποίες αξιολογούν επιμέρους συνιστώσες της εικόνας σώματος σε γενικό πληθυσμό. Η απουσία μέχρι σήμερα εξειδικευμένων ψυχομετρικών εργαλείων για χορευτές και αθλητές αναδεικνύει την ανάγκη περαιτέρω έρευνας
για την αξιολόγηση της εικόνας σώματος αυτών των πληθυσμών, με στόχο τη διαφύλαξη της υγείας και της απόδοσής τους.