Περιβαλλοντική Υπευθυνότητα Μαθητών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: Ανάπτυξη Ερωτηματολογίων, Ψυχομετρικός Έλεγχος & Σχέσεις Μεταξύ Περιβαλλοντικών Εννοιών

Περίληψη

Η παρούσα εργασία είχε σκοπό να αναπτύξει τέσσερις κλίμακες για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και να ελέγξει την ψυχομετρική τους δομή, μέσα από δυο συνεχόμενες έρευνες. Η πρώτη έρευνα έγινε σε δείγμα 234 μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (135 κορίτσια και 99 αγόρια) και αναπτύχθηκε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση δημιουργήθηκαν οι τέσσερεις κλίμακες για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας με βάση το μοντέλο των Maloney και Ward (1973), το ερωτηματολόγιο των Leeming και Dwyer (1995) και τη θεωρία των στάσεων. Στη δεύτερη
φάση εξετάσθηκε η δομή των κλιμάκων: α) αντιλαμβανόμενη πληροφόρηση, β) πιστεύω – γνωστική διάσταση, γ) πιστεύω - συναισθηματική διάσταση και δ) προδιάθεση για περιβαλλοντική δράση με διεξαγωγή αρχικά διερευνητικής και στη συνέχεια επιβεβαιωτικής παραγοντικής ανάλυσης. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων υποστήριξαν τη δομική εγκυρότητα, την αξιοπιστία και την τελική μορφή των τεσσάρων κλιμάκων, ενώ η ανάλυση συσχετίσεων των μεταβλητών ανέδειξε υψηλές και θετικές σχέσεις μεταξύ αυτών. Η δεύτερη έρευνα διεξήχθη σε δείγμα 262 μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (135 κορίτσια και 127 αγόρια) για την επανεξέταση της δομικής εγκυρότητας των κλιμάκων της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας. Τα αποτελέσματα των επιβεβαιωτικών παραγοντικών αναλύσεων υποστήριξαν μονοδιάστατη δομή για τις κλίμακες: α) αντιλαμβανόμενη πληροφόρηση (9 θέματα), β) πιστεύω-γνωστική διάσταση (8 θέματα), γ) πιστεύω-συναισθηματική διάσταση (8 θέματα) και την ύπαρξη δύο διαστάσεων στην τέταρτη κλίμακα) προδιάθεση για ατομική δράση (5 θέματα) και β) προδιάθεση για παρότρυνση άλλων (3 θέματα). Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας φιλοδοξούν να διευκολύνουν μελλοντικές έρευνες αξιολόγησης του επιπέδου της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατανόησης των παραγόντων που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την περιβαλλοντική τους συμπεριφορά.